ਤਰਨਤਾਰਨ/ਜਲੰਧਰ/ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ/ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ/ਪਠਾਨਕੋਟ, 29 ਮਈ 2025 (ਭਗਵਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸਿੰਘ): ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ. ਵੱਲੋਂ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਫਿਨੋ ਪੇਮੈਂਟਸ ਬੈਂਕ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਅਗੇਤਰ ਡਿਜੀਟਲ ਬੈਂਕ ਹੈ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਅਣਪਹੁੰਚੇ ਅਤੇ ਘੱਟ ਸੇਵਾਪ੍ਰਾਪਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਲਗਭਗ 3.3 ਕਰੋੜ ਦੀ ਅਬਾਦੀ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ 5% ਲੋਕ ਗਰੀਬੀ ਰੇਖਾ ਹੇਠਾਂ (BPL) ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਰਗ, ਜੋ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਨਪੜ੍ਹ ਹੈ, ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਿੱਧੀ ਲਾਭਾਂ ਦੀ ਟਰਾਂਸਫਰ (DBT) ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਹੇਠ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਿਵਾਇਤੀ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸੇਵਾਵਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ। ਫਿਨੋ ਬੈਂਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਵੇਂ ਗਾਹਕਾਂ ਲਈ ਆਧਾਰ ਨਾਲ ਜੋੜੇ ਹੋਏ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਡਿਜੀਟਲ ਬੈਂਕਿੰਗ ਅਤੇ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਸਹੂਲਤ ਅਤੇ ਆਸਾਨੀ ਲਿਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਮਾਈ ਹੋਈ ਰਕਮ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਵੀਂ ਉਮਰ ਦੀ ਬੈਂਕਿੰਗ 'ਚ ਭਰੋਸਾ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਫਿਨੋ ਬੈਂਕ, ਜਿਸਦਾ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 4500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਰਚੈਂਟਾਂ ਦਾ ਵੱਡਾ ਨੈੱਟਵਰਕ ਹੈ, ਨੇ ਗਾਹਕ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਕਸਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਠੱਗੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਾਲ ਗੰਦੋਤਰਾ, ਜੋਨਲ ਹੈਡ (ਉੱਤਰੀ), ਫਿਨੋ ਪੇਮੈਂਟਸ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਬੈਂਕਿੰਗ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਠੱਗਾਂ ਤੋਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਜਲੰਧਰ, ਪਠਾਨਕੋਟ, ਪਟਿਆਲਾ, ਤਰਨਤਾਰਨ, ਲੁਧਿਆਣਾ, ਮੋਹਾਲੀ ਆਦਿ ਘੱਟ ਸੇਵਾਪ੍ਰਾਪਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਰਿਆਣਾ ਸਟੋਰ, ਮੋਬਾਈਲ ਦੁਕਾਨਾਂ, ਡੈਅਰੀ ਸ਼ਾਪਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਦਾਰ ਭਾਰਤ ਪੈਟਰੋਲਿਅਮ (BPCL) ਦੇ ਆਉਟਲੈਟਾਂ ਰਾਹੀਂ ਮਰਚੈਂਟ ਪੌਇੰਟਾਂ ਦੇ ਜਰੀਏ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸੇਵਾਵਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਸਾਡਾ ਮਕਸਦ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਹੋ ਸਕੇ ਉਤਨਾਂ ਲੋਕਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ DBT ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਝੰਝਟ-ਰਹਿਤ ਬੈਂਕਿੰਗ ਅਨੁਭਵ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਖਾਤਾ ਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਬੈਂਕਿੰਗ ਲੈਣ-ਦੇਣਾਂ ਦੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਠੱਗੀਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਕਮਾਈ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣਾ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੱਕ ਵੀ।”
ਇੱਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ, ਗਾਹਕ ਕੇਂਦਰਤ ਬੈਂਕ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਫਿਨੋ ਨੇ ਉੱਚ ਦਰਜੇ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਅਤੇ ਸਖਤ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਨਾਂ 'ਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਬੈਂਕ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਆਮ ਜਨਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮਰਚੈਂਟ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬੈਂਕਿੰਗ ਪਿਛੋਕੜ ਅਪਣਾਉਣ, ਤਾਂ ਜੋ ਠੱਗਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਚੁੱਕ ਕੇ ਵਿੱਤੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਰਵੀ ਰਾਜ ਸਿੰਘ, ਰੀਜਨਲ ਹੈਡ (ਪੰਜਾਬ), ਫਿਨੋ ਪੇਮੈਂਟਸ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇੱਕ ਖਾਤਾ ਧਾਰਕ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖਾਤਾ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਏ.ਟੀ.ਐਮ. ਕਾਰਡ, ਪੀਨ ਅਤੇ ਓ.ਟੀ.ਪੀ. (ਵਾਰੀਕ ਪਾਸਵਰਡ) ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਫਿਨੋ ਬੈਂਕ ਕਦੇ ਵੀ ਗਾਹਕਾਂ ਜਾਂ ਮਰਚੈਂਟਾਂ ਤੋਂ ਅਜਿਹੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਕਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਜੋ ਯੂਜ਼ਰ ਆਈ.ਡੀ., ਲੌਗਇਨ/ਟ੍ਰਾਂਜ਼ੈਕਸ਼ਨ ਪਾਸਵਰਡ, ਓ.ਟੀ.ਪੀ., ਡੈਬਿਟ/ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੀਨ, ਸੀ.ਵੀ.ਵੀ., ਮਿਆਦ ਸਮਾਪਤੀ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਜਾਂ ਹੋਰ ਨਿੱਜੀ ਵੇਰਵੇ ਮੰਗ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਠੱਗ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਸੁਨੇਹਾ ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਭ ਬ੍ਰਾਂਚਾਂ ਅਤੇ ਮਰਚੈਂਟ ਪੌਇੰਟਾਂ 'ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।”
ਫਿਨੋ ਦੇ ਮਰਚੈਂਟ ਪੌਇੰਟਾਂ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬੈਂਕ ਦਾ ਗਾਹਕ ਨਕਦ ਜਮ੍ਹਾ, ਨਕਦ ਨਿਕਾਸੀ, ਬਿਲ ਭਰਪਾਈ ਵਰਗੀਆਂ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ, ਕੋਈ ਵੀ ਨਾਗਰਿਕ ਜਿਹਦੇ ਕੋਲ ਵੈਧ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹਨ, ਨਵਾਂ ਸੇਵਿੰਗ ਜਾਂ ਕਰੰਟ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਾਹਕ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ DBT ਲਾਭਪਾਤਰੀ, ਆਪਣੇ ਨੇੜਲੇ ਮਰਚੈਂਟ ਪੌਇੰਟ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਬ੍ਰਾਂਚ ਵਿਚ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਆਪਣੀਆਂ ਰਕਮਾਂ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।